Loading...
Please wait, while we are loading the content...
Similar Documents
Quranic Principles of Universal Law on the Quranic Exegesis
| Content Provider | Semantic Scholar |
|---|---|
| Author | Genç, Sema Yılmaz Syed, Hassan Ali Shah |
| Copyright Year | 2019 |
| Abstract | Islam Hukuku calismalari dort hukuk kaynagina dayanmaktadir. Kur’an birincil kaynaktir. Kur’ani dusunce uyarinca ikinci kaynak da sunnettir. “Andolsun, Allah’in Resulunde sizin icin; Allah’a ve ahiret gunune kavusmayi uman, Allah’i cok zikreden kimseler icin guzel bir ornek vardir.” (Kuran-i Kerim, Ahzab Suresi 33:21). Icma ya da hukuki gorus konsensusu dogrultusunda ictihat ya da mantik ise ucuncu hukuk kaynagidir. Islam hukukunda gecerli yasal prensiplerin ozune inmek icin Islam hukukculari Kur’an-i Kerimi hukuksal pencereden inceler ve Kur’an tefsirinin temel kaideleri ile birlikte sosyal, etik ve ahlaki prensiplerden bir cerceveye dikkat cekerler. Ucuncul hukuk ictihattan ya da taklid prensipleri uzerinden mucahidin ya da hukukcunun kredibilitesinden dogan gerekceden dogar. Icma, incelenmekte olan yasal sorunla iliskili olarak zaman-mesafe yorumlari acisindan yerlesik Islami ictihat hukuku uzerine hukukcular arasindaki fikir birligini ifade etmektedir. Sunnet, Hz. Muhammed’e atfen metinlerde gecen ve aslina uygunluk belgelendirmesine atif yaparak paylasilan Kur-an’in Nas'lari ile catismayan Ilm-ul Hadis veya Hadis Bilimi ilkeleri altinda yapilan calismalardir. Islam tefsir tarihinde yaygin tefsir anlayisi Kur'an'in ayetlerini Fatiha'dan Nas Suresi'ne kadar teker teker ele alip inceleme seklindedir. Muhammed Bakir Es-Sadr teczii tefsir olarak niteledigi bu inceleme seklinin her adiminda temel hedef ilahiyatcilarin uzerinde calistigi ayetin yol gostericiligini, imkan dahilindeki her turlu vasita ile anlamaya calismasidir. Muhammed Bakir Es-Sadr gore teczii tefsirin ozu Kur'an ayetlerinin ayri ayri ele alinarak degerlendirilmesi ve bu ayri ayri anlamlarin bir araya getirilmesiyle olusan anlam yiginindan ote bir sey ifade etmez. Yani bu tefsir anlayisi Kur'an-i Kerimi pek cok hakikate kavusabilir fakat bunlar darmadagin bir yigindan oteye gitmez ve aralarinda en ufak bir bag dahi bulmak mumkun olmayacaktir. Tum bunlari incelemek hayatin her sahasini kapsayan bir "Kur'an Dusuncesi"nin boyutlarini tesbit etmede bir fayda saglamayacaktir (Es-Sadr, 1987). Bu nedenle Muhammed Bakir Es-Sadr alternatif olarak Kur'an butunlugunde degerlendiren mevzui tefsir anlayisini sunmaktadir. Islam hukuku ictihadinda Islami hukuk doktrini sabit kalir ancak zaman icerisinde yorum degisir. Mantik, tum zamanlar icin gecerli olan evrensel hukuk prensipleri sunan Kur’an’in ilk vahiylerinden sonraki zaman farkidir. Bu calismada evrensellik temelinde Kur’an tefsirinin altinda yatan prensipler incelenmektedir. Bu calismamizin temelinde Muhammed Bakir Es-Sadr’in 1959'da yayinlanan Islami bir bakis acisiyla, ozellikle kapitalizm ve sosyalizm olmak uzere Avrupa felsefesinin bir elestirisidir Falsafatuna (Felsefemiz) ve 1982’de yayinlanan Iqtisaduna (Ekonomimiz/Islam Ekonomi Doktrini) adli eserlerinin ufuk acici calismalari yer almaktadir. Muhammed Bakir Es-Sadr’in Falsafatuna’sinda Kur’an tefsirinde Ibni Haldun’un sosyal boyutlari ve birincil kaynak olan Kur’an temelinde Islami hukukun evrensel dogasinin derin etkileri vardir. Kur’an’in ilk bolumu olan Fatiha suresi, modern tarihin belki de en cok dile getirilen (dini) cumleleri barindirmaktadir, nitekim 1,5 milyardan fazla Musluman gunde bes kez farz olan namaz ibadetinde bunu defalarca okumaktadir. Kur’an ilk vahiyden ve peygamberin MS 630 yilinda olumunden sonraki ilk 10 yil icinde bir araya getirilmesinden itibaren degismeden kalmistir. Anadillerinden bagimsiz olarak tum dunyadaki Muslumanlarin Kur’an’i Arapca telaffuz etmeleri gerekmektedir. Şii ve Sunni akademisyenler arasinda Kur’an incelemesinde, herhangi bir tartisma olmaksizin, fikir birligi mevcuttur. Bunun nedeni ise Kur’an’in son on dort asirdir testlerden gecmis orijinal metnine sorgusuz imandir. Kur’an’in herhangi bir kismina dair gramatik ya da yorumsal mantik farkina iliskin kucuk iterasyonlar her iki dusunce tarafindan sunulan paralel calismalar temelinde kolaylikla cozulebilir. Bu nedenle de Muhammed Bakir Es-Sadr gibi modern Kur’an tefsiri akademisyenleri hem Sunni hem de Şii mezhebinden Islam hukuku ogrencileri tarafindan takip edilmektedir. “Benim profesyonel isim eserler yazmak, arastirmalar yapmak veya dersler vermek degildir. Benim asil vazifem, ser-i mesuliyetimi yerine getirmektir” diyen Muhammed Bakir Es-Sadr’in toplumsal konulari ele alis sekli ve bakis acisi mezhep ayriliklarinin ustune cikar ve Musluman ulkelerde eserlerinin referans gosterilmesi, O'nun Muslumanlar uzerindeki buyuk etkisini yeterince ortaya koymaktadir. Muhammed Bakir Es-Sadr’in Kur’an tefsiri uzmanligi kendisini Falsafatuna ve Iqtisaduna adli eserlerde gostermektedir. Bu iki eserden ilki evrensel Kur’an hukukunun prensiplerini belirlemek amaciyla yazilmis iken ikincisi ise Kur’an tefsiri temelinde Islami ekonomik dusunceye iliskindir. Bu calismada Islam hukukunun evrensel dogasina iliskin onun degerlendirmelerini incelemek icin Muhammed Bakir Es-Sadr’in Kur’an tefsirini Falsafatuna uzerinden irdelenir. Muhammed Bakir Es-Sadr'in Kuran tefsiri, Islam hukukunun evrensel dogasi uzerine Islam dusuncesi icin yeni bir surec baslatir. Kuran'dan bunun icin kanit sunar: “...Ya onlar daha evvelki (ummetler hakkinda gecerli olan) kanundan baskasini mi bekliyorlar? (Hayir) sen Allah'in kanununda (sunnetinde) asla bu degisiklik bulamazsin” (Kuran- Kerim, el-Fatir, 35/43). Muhammed Bakir Es-Sadr, Islami dusunce surecini tamamen dilsel yorumlarin kati sinirlarindan kurtarir ve Kuran'in incelemesi konusundaki tartismalar icin daha genis bir bilgi birikimi getirir. Bankacilik ve Finans ile ilgili Şeriat konularina yogun bir sekilde odaklanmak icin Islami hukukun gelistirilmesine yonelik artan bir elestiri vardir. Muhammed Bakir Es-Sadr'in hukuki dusuncesi bu elestiriyi dagitmada guclu bir argumandir. |
| Starting Page | 165 |
| Ending Page | 186 |
| Page Count | 22 |
| File Format | PDF HTM / HTML |
| DOI | 10.28949/bilimname.592756 |
| Volume Number | 2019 |
| Alternate Webpage(s) | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/894901 |
| Alternate Webpage(s) | https://doi.org/10.28949/bilimname.592756 |
| Language | English |
| Access Restriction | Open |
| Content Type | Text |
| Resource Type | Article |